توضيح سؤال :

آيا روايت : « : إمامان عادلان قاسطان » از قول امام صادق عليه السلام در باره عمر و ابو بكر صحت دارد ؟

و جاء عن الإمام السادس جعفر الصادق (ع) انه سئل عن أبي بكر وعمر رضي الله عنهما ففي الخبر " ان رجلاً سأل الإمام الصادق (ع) ، فقال : يا ابن رسول الله ! ما تقول في حق أبي بكر و عمر ؟ فقال (ع) : إمامان عادلان قاسطان ، كانا علي الحق ، وماتا عليه ، فعليهما رحمة الله يوم القيامة "

شخصي از امام صادق(ع) سؤال كرد : نظر شما در باره ابوبكر و عمر چيست ؟ فرمود : دو امام عادل و بر حق بودند و بر همين روش هم مردند

إحقاق الحق للشوشتري ۱/۱۶

پاسخ :

اوّلاً : اين روايت كه در برخي از كتاب ها ؛ همانند :

الصراط المستقيم - علي بن يونس العاملي - ج ۳ - ص ۷۳ و شرح إحقاق الحق - السيد المرعشي - ج ۱ - ص ۶۹ - ۷۰ و الصوارم المهرقة - الشهيد نور الله التستري - ص ۱۵۵ و... نقل شده است ، هيچ سندي ندارد و روايت بدون سند به درد استدلال نمي خورد .

و ما معتقد هستيم كه اين روايات صحت ندارد و از ساخته هاي دودمان بني اميه است كه مي خواستند ائمه شيعه را در ميان مردم دو چهره نشان دهند .

ثانياً : مستدل اول حديث را نقل نكرده است ؛ زيرا در همان منبع مورد نقل (احقاق الحق: ۱/۶۹) شروع حديث اين چنين است كه:

روي أنّه سأل رجل من المخالفين عن الإمام الصادق(ع) وقال:...

جناب نويسنده ، جمله رجل من المخالفين را حذف كرده است ، چرا ؟ دليل آن روشن است ؛ زيرا مخالف از اصطلاحات حديثي وروايي است و به معناي سنّي مذهب است .

ثالثا : باز هم نويسنده ادامه روايت را نقل نكرده است . ادامه روايت اين است :

فلمّا انصرف الناس قال له رجل من خاصّته: يا ابن رسول اللّه (ص) لقد تعجّبت ممّا قلت في حقّ أبي بكر وعمر، فقال: نعم، هما إماما أهل النار، كما قال اللّه سبحانه ـ

آن دو نفر امام هستند، امّا امام و پيشواي دوزخيان و اهل آتش، خداوند مي فرمايد:

و جعلناهم أئمّة يدعون إلي النار (قصص: ۴۱)،

و اينكه گفتم: قاسطان، منظورم تفسير اين آيه است:

و أمّا القاسطون فكانوا لجهنّم حطباً. (جن: ۱۵)

و اگر گفتم: عادلان، به اين جهت است كه آن دو نفر از حق روي گردانده و با آن مخالفت كرده اند، و در حقيقت تفسير اين آيه است:

ثمّ الذي كفروا بربّهم يعدلون (انعام: ۱).

و مقصودم از: كانا علي الحق، به معناي مخالفت آن دو با حق و قيام عليه حق است كه مراد أمير المؤمنين (ع) است.

و مقصود از:

كانا علي الحق، وماتا عليه

اين است كه آن دو نفر با بر ضد حق بودند و

فعليهما رحمة اللّه ،

رحمت الله (رسول خدا ) بر ضد آنان است .

فإنّه كان رحمة للعالمين .

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج)