 |
درباره ما |  |
| کد سؤال: ۱۰۳۲۴ | نبوت »عصمت انبیا | تعداد بازدید: ۸۰۹ |
سؤال كننده : ناصر عصمت مانند هر اصطلاح علمي جديد امروزي داراي معاني مختلفي است . وهر كسي به سليقه ودلخواه خود حلقه معاني آنرا بزرگتر يا كوچكتر مي گيرد . براي مثال كلمه «خودكار» اگر تنها شامل وسيله نوشتن باشد ، چندين نوع وسيله مثل روان نويس ماژيك ها خودنويس ها مي شود ؛ ولي براي شاگردان مدرسه معني آن همان خودكار بيك ساده است وشامل ماژيك هم نمي شود . در حالي كه اين كلمه يا اصطلاح براي تمام ماشينهاي پيچيده بكار مي رود. ***** اگر عصمت را « يعني بدون هيچ اشتباه » معني كنيم آنوقت به ذات خداوند نزديك مي شويم چون تنها خداوند است كه هيچ خطا واشتباهي ندارد و نمي كند . «الله لا اله الا هو لا تاخذه سنه ولا نوم» . آيا پيامبران به خواب نمي روند ؟ عصباني نمي شوند ؟ پس عصمت در تعريف ما شيعه از نوع تعريف بالا است و اين غير ممكن و غير مقبول است يكي از عقايد حقهء شيعه اين است كه تمامي پيامبران و ائمهء شيعه عليهم السلام عصمت مطلق دارند ؛ يعني در تمام عمرشان هيچ گناه ، اشتباه و سهوي مرتكب نمي شوند . مرحوم شيخ الطائفه ، شيخ طوسي رحمت الله عليه در اين باره مي نويسد : نبيّنا محمّد (ص) معصوم من أول عمره إلي آخره، في أقواله وأفعاله وتروكه، عن الخطأ والسهو والنسيان، بدليل أنه لو فعل المعصية لسقط محلّه من القلوب، ولو جاز عليه السهو لارتفع الوثوق من إخباراته، فتبطل فائدة البعثة وهو محال . پيامبر ما حضرت محمد صلي الله عليه و اله و سلم ، از اول تا آخر عمر شريفش ، چه در گفتار ، چه در آن چه كه بايد انجام دهد و چه در آن چيزهايي كه نبايد انجام بدهد ، معصوم از خطا ، سهو و نسيان است ؛ زيرا اگر معصيتي از آن حضرت سر بزند ، جايگاه خود را در بين مردم از دست مي دهد . و اگر سهو براي آن حضرت جايز باشد ، اعتماد مردم به گفتارهاي او سلب مي شود و در نتيجه فلسفه بعثت آن حضرت باطل مي شود و اين محال است . الشيخ الطوسي، الرسائل العشر: ص ۹۷، مؤسسة النشر الإسلامي ج قم . براي اثبات اين مطلب دلايل فراواني وجود دارد كه بنده به جهت رعايت اختصار به صورت تيتر وار به برخي از آن ها اشاره مي كنم : خداوند در بارهء حضرت ابراهيم ، اسحق و يعقوب مي فرمايد : إِنَّا أَخْلَصْنَاهُمْ بِخَالِصَةٍ ذِكْرَي الدَّارِ . وَإِنَّهُمْ عِنْدَنَا لَمِنَ الْمُصْطَفَيْنَ الْأَخْيَارِ . ص / ۴۶ و ۴۷ . ما آنها را با خلوص ويژه اي خالص كرديم، و آن يادآوري سراي آخرت بود ، و آنها نزد ما از برگزيدگان و نيكانند! در بارهء حضرت يوسف عليه السلام مي فرمايد : وَ لَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَ هَمَّ بهَِا لَوْ لَا أَن رَّءَا بُرْهَنَ رَبِّهِ كَذَالِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَ الْفَحْشَاءَ إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِين . يوسف / ۲۴ . آن زن قصد او كرد و او نيز، اگر برهان پروردگار را نمي ديد، قصد وي مي نمود ! اينچنين كرديم تا بدي و فحشا را از او دور سازيم چرا كه او از بندگان مخلص ما بود . در حق حضرت موسي مي فرمايد : وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ مُوسَي إِنَّهُ كَانَ مُخْلَصًا . مريم / ۵۱ . و در اين كتاب ( آسماني ) از موسي ياد كن ، كه او مخلص بود ، و رسول و پيامبري والا مقام ! و مشابه اين آيات در رابطه با ديگر انبياء نيز داريم . از طرف ديگر در سورهء ص آيهء ۸۲ و ۸۳ از قول شيطان كه از درگاه قرب ربوربي رانده مي شود ، قسم مي خورد : فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ . إِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ . [شيطان] گفت: «به عزّتت سوگند، همه آنان را گمراه خواهم كرد ؛ مگر بندگان خالص تو را ، از ميان آن ها . وقتي اين دو دسته آيات را كنار هم مي گذاريم ، نتيجه مي گيريم كه شيطان به عباد مخلص هيچ راهي ندارد .انبياء عليهم السلام هم طبق آيات صريح جزء بندگان مخلص خدا هستند . ما آيات متعددي داريم كه اطاعت انبياء را به صورت مطلق بر همگان لازم دانسته است . مثلاً در سورهء نساء ، آيهء ۶۴ مي فرمايد : وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذْنِ الله . ما هيچ پيامبري را نفرستاديم مگر براي اين كه به فرمان خدا ، از وي اطاعت شود . و يا در سورهء نساء آيهء ۸۰ مي فرمايد : مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ . كسي كه از پيامبر اطاعت كند، خدا را اطاعت كرده يعني ، اطاعت پيامبر ، مساوي است با اطاعت خداوند . در سورهء نساء آيهء ۵۹ مي فرمايد : يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ . اي كساني كه ايمان آورده ايد ! اطاعت كنيد خدا را ! و اطاعت كنيد پيامبر خدا و اولو الأمر [ اوصياي پيامبر ] را خداوند در اين آيات ، اطاعت از رسول گرامي اسلام و را به صورت مطلق واجب كرده است ؛ يعني هر دستوري كه آن ها در هر زمينه اي دادند ، بايد بدون چون و چرا پذيرفته شود . اگر « پيامبر» معصوم نباشد ممكن است عمداً و يا سهواً دستوري بدهد كه مخالف دستور خداوند باشد كه در اين صورت اگر از دستور خدا اطاعت شود ، از دستور « پيامبر » سر پيچي شده است ، و اين مخالف با صريح آيه است ؛ چون در اين آيه ، اطاعت از پيامبر و اولي الأمر را به صورت مطلق واجب شده است . و اگر از دستور پيامبر اطاعت شود ، از دستور خداوند سر پيچي شده است . اين تناقض در صورتي حل مي شود كه « پيامبر و اولي الأمر » معصوم از هر گونه خطا و اشتباه باشند . حتي فخر رازي ، مفسر معروف اهل سنت نيز از اين آيه عصمت را فهميده است . وي در ذيل همين آيه مي گويد : فثبت أن الله تعالي أمر بطاعة أولي الأمر علي سبيل الجزم ، وثبت أن كل من أمر الله بطاعته علي سبيل الجزم وجب أن يكون معصوما عن الخطأ ، فثبت قطعا أن أولي الأمر المذكور في هذه الآية لا بد وأن يكون معصوما . تفسير الرازي ، الرازي ، ج ۱۰ ، ص ۱۴۴ . بنا بر اين ثابت شد كه فرمان خدا به اطاعت از اوالي الامر حتمي وقطعي است (چون خداوند با كسي شوخي ندارد) ونيز ثابت شد كه هر كس خداوند پيروي واطاعتش را واجب بداند بايد معصوم از خطا و اشتباه باشد وقتي اين چنين بود ، پيامبر و اولي الامر در اين آيات به ناچار وقطعا بايد معصوم باشند . در آيهء سوم آيهء ۱۲۴ از سورهء بقره مي فرمايد : وَإِذِ ابْتَلَي إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ . البقره / ۱۲۴ . (به خاطر آوريد) هنگامي كه خداوند، ابراهيم را با وسايل گوناگوني آزمود. و او به خوبي از عهده اين آزمايشها برآمد. خداوند به او فرمود: «من تو را امام و پيشواي مردم قرار دادم!» ابراهيم عرض كرد: «از دودمان من (نيز اماماني قرار بده!)» خداوند فرمود: «پيمان من، به ستمكاران نمي رسد! (و تنها آن دسته از فرزندان تو كه پاك و معصوم باشند، شايسته اين مقامند) . اين آيه از آياتي است كه الهي بودن مقام امامت ، برتري مقام امامت بر مقام نبوت و نيز عصمت امام را ثابت مي كند ؛ چرا كه حضرت ابراهيم عليه السلام با اين كه پيامبر بود ، وقتي به مقام امامت رسيد و عظمت و بزرگي اين مقام را ديد ، از خداوند كريم اين مقام را براي ذريه و فرزندانش نيز درخواست كرد ؛ اما خداوند در جواب خليل خود به صورت مطلق فرمود : عهد من ظالمان نخواهد رسيد يعني اين مقام مخصوص كساني است كه در تمام عمرشان لحظه اي ظلم نكرده باشند . و همان طور كه مي دانيد ، يكي از ظلم ها ، ظلم به نفس است و گناه خود مصداق اتم ظلم به نفس به شمار مي آيد ؛ زيرا خداوند مي فرمايد : وَمَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ . الطلاق / ۱ . هر كس حدود خدا را تجاوز كند ، به نفسش ظلم كرده است . حد اقل مرتبهء گناه ، ظلم به نفس خويش است ؛ يعني اگر كسي در تمام عمرش حتي يك بار گناه بكند ، مصداق ظالم مي شود . و عهد الهي كه امامت باشد به ظالم نمي رسد ؛ از اين رو ، پيامبر و امام بايد معصوم باشد . بسياري از مفسران و علماي اهل سنت اعتراف كرده اند كه مراد از « عهدي » همان مقام امامت است ؛ از جمله فخررازي در تفسير خود مي گويد : (لاَ يَنَالُ عَهْدِي) جواباً لقوله (وَمِن ذُرِّيَّتِي) وقوله (وَمِن ذُرِّيَّتِي) طلب للإمامة التي ذكرها الله تعالي فوجب أن يكون المراد بهذا العهد هو الإمامة ليكون الجواب مطابقاً للسؤال . تفسير الرازي ، ج۴ ، ص۴۶ . و بيضاوي ، يكي ديگر از مفسران اهل سنت در تفسير « لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ » مي گويد : إجابة إلي ملتمسه وتنبيهه علي انه قد يكون من ذريته ظلمه وأنهم لا ينالون الإمامة لأنها أمانة من الله تعالي وعهداً والظالم لا يصلح لها . تفسير البيضاوي ، ج۱ ، ص۳۹۷، ط دار الفكر بيروت . و ابن كثير دمشقي سلفي نيز در تفسير آيه مي گويد : لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ يقول تعالي منبهاً علي شرف إبراهيم خليله (عليه السلام) وان الله جعله إماما للناس . تفسير ابن كثير ، ج۱ ، ص۱۶۹ . و طبري در تفسير جامع البيان در تفسير « لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ » مي نويسد : حدثني محمد بن عمرو قال ثنا أبو عاصم قال ثنا عيسي عن ابن أبي نجيح عن مجاهد قال: لا ينال عهدي الظالمين قال: لا يكون إماماً ظالماً . جامع البيان ، ج۲ ، ص۷۳۸ ، ط دار الفكر . و روايات بسياري كه از طريق اهل سنت با اين مضامين : « لا يكون إماما ظالماً » و « لا اجعل إماما ظالماً يقتدي به » وارد شده است . رك : صحيح البخاري ، ج۱ ، ص۲۱۵ ، كتاب الأحكام و صحيح مسلم ، ج۶ ، ص۸ ، باب فضيلة الإمام العادل وباب خيار الأئمة وأشرارهم و جامع البيان ، طبري ج۱ ص۷۳۸ و الدر المنثور ، السيوطي ، ج۱ ص۱۱۸. از طرف ديگر آياتي در بارهء انبياء عليهم السلام وجود دارد كه مي فرمايد : وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا . الأنبياء / ۷۳ . اين را خداي عالم در رابطه با حضرت ابراهيم ، در رابطه با لوط ، در رابطه با اسحاق و يعقوب وقتي بيان مي كند ، مي گويد : وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ نَافِلَةً وَكُلًّا جَعَلْنَا صَالِحِينَ . وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا . الأنبياء / ۷۲ و ۷۳ . در رابطه با حضرت موسي و پيامبران بعد از او هم مي فرمايد : وَلَقَدْ آَتَيْنَا مُوسَي الْكِتَابَ فَلَا تَكُنْ فِي مِرْيَةٍ مِنْ لِقَائِهِ وَجَعَلْنَاهُ هُدًي لِبَنِي إِسْرَائِيلَ . وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآَيَاتِنَا يُوقِنُونَ . السجده / ۲۳ و ۲۴ . اين پيامبران را ما اماماني قرار داديم كه به امر ما هدايت مي كنند ، از طرفي هم مي گويد : لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ . عهد من كه امامت باشد ( به قرينه « إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا » ) به ظالمين نمي رسد . از مجموع اين آيات استفاده مي كنيم : انبياء عليهم السلام يك لحظه از عمرشان نه متلبس به ظلم و گناه شده اند . نه خطائي از آن ها سر زده است و نه دچار نسيان شده اند . اما در بارهء شخص پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم نيز آيات فراواني وجود دارد كه عصمت مطلق آن حضرت را ثابت مي كند ؛ همانند آياتي كه اطاعت از پيامبر را در رديف اطاعت خدا آورده است ؛ مثل : وَمَا آَتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا . الحشر / ۷ . آنچه را رسول خدا براي شما آورده بگيريد (و اجرا كنيد)، و از آنچه نهي كرده خودداري نماييد و از (مخالفت) خدا بپرهيزيد كه خداوند كيفرش شديد است! و صريح ترين آيه در عصمت مطلق نبي مكرم اسلام صلي الله عليه و آله و سلم آيهء دوم تا چهارم سورهء نجم است كه مي فرمايد : مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَي . وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَي . إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَي . كلمهء « ضل» معاني متعددي از جلمه : گمراهي ، غفلت و نسيان . و از آن جايي كه كلمهء «ما ضل» نكره در سياق نفي است و افادهء عموم مي كند ، تمام مصاديق «ضل» حتي غفلت و نسيان را از نبي مكرم نفي مي كند . صابوني ، صاحب كتاب صفوة التفاسير ، در ج۳ ، ص۲۳۵ مي گويد : لا يتكلم الا عن وحي من الله عزوجل پيغمبر لب باز نمي كند ؛ مگر اين كه وحي باشد . آقاي قرطبي كه از شخصيت هاي بزرگ و شناخته شده اهل سنت است و مخصوصاً عزيزان اهل سنت احناف ايران براي ايشان ارزش ويژه قائل هستند ، در بارهء اين آيه مي گويد : وفيها أيضا دلالة علي أن السنة كالوحي المنزل في العمل . تفسير القرطبي ، القرطبي ، ج ۱۷ ، ص ۸۵ . اين آيهء شريفه « الا عن وحي يوحي » دلالت مي كند كه سنت پيغمبر همانند وحي منزل است . آقاي ابن حجر عسقلاني كه از اركان علمي اهل سنت است ، در بارهء حديث : «هلم اكتب لكم كتاباً لن تضلوا» كه پيامبر در آخرين لحظات عمرش فرمود ، و برخي از حاضرين (نستجير بالله ) گفتند : «ان الرجل ليهجر » و جناب خليفهء دوم هم گفتند : «قد غلبه الوجع » مي گويد : لأنه معصوم في صحته ومرضه لقوله تعالي وما ينطق عن الهوي ولقوله صلي الله عليه وسلم إني لا أقول في الغضب والرضا إلا حقا . فتح الباري ، ابن حجر ، ج ۸ ، ص ۱۰۱ . پيامبر ، چه در سلامتي و چه در هنگام بيماري معصوم است و از روي هواي نفس سخن نمي گويد ؛ زيرا آن حضرت فرموده اند : « سخني غير از حق از زبان من خارج نمي شود ؛ چه در ناراحتي و چه در رضا . همچنين عيني در بارهء همين روايت «قد غلبه الوجع » يا «ان الرجل ليهجر » كه بالاترين جسارت به ساحت مقدس نبي مكرم بود مي گويد : قلت نسبة مثل هذا إلي النبي لا يجوز لأن وقوع مثل هذا الفعل عنه مستحيل لأنه معصوم في كل حالة في صحته ومرضه لقوله تعالي * ( وما ينطق عن الهوي ) * ولقوله " إني لا أقول في الغضب والرضا إلا حقا " . عمدة القاري ، العيني ، ج ۱۸ ، ص ۶۲ . چنين نسبتي به پيامبر جايز نيست ؛ زيرا انجام چنين چيزي از رسول خدا محال است ؛ چرا كه آن حضرت در حالي ؛ چه در سلامي و چه در بيماري معصوم هستند ؛ به دليل آيهء « ما ينطق .... و به خاطر سخن آن حضرت كه فرمودند : " سخني غير از حق از زبان من خارج نمي شود ؛ چه در ناراحتي و چه در رضا " . و در جايي ديگر مي گويد : ولم يكن ، يقول في الغضب والرضا إلا حقا ، قال الله تعالي : * ( وما ينطق عن الهوي ) . عمدة القاري ، العيني ، ج ۲۴ ، ص ۸۱ . و نيز خداوند در آيهء مباركهء ۲۱ سورهء احزاب مي فرمايد : لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ . مسلّماً براي شما در زندگي رسول خدا سرمشق نيكويي بود . خداوند در اين آيه صراحت دارد كه پيامبر براي تمام مردم اسوه است . اسوه بودن پيامبر در صورتي ثابت مي شود كه پيغمبر خطا و اشتباه نكند . اگر پيامبر از روي نسيان ، غفلت ، فراموشي ، جهل يا مخالفت امر الهي ، يك مطلب خلاف امر الهي را انجام بدهد ، باعث مي شود پيامبري كه بايد اسوه و الگو براي هدايت باشد ، تبديل مي شود اسوه و الگو در مسير ضلالت . روايات فراواني از طريق شيعه و سني وارد شده است كه عصمت آن حضرت را ثابت مي كند ؛ از جمله : ۱. عن عبد الله ابن عمرو ، قال : كنت أكتب كل شئ أسمعه من رسول الله صلي الله عليه وسلم أريد حفظه ، فنهتني قريش ، وقالوا : أتكتب كل شئ تسمعه ورسول الله صلي الله عليه وسلم بشر يتكلم في الغضب والرضا ، فأمسكت عن الكتاب ، فذكرت ذلك لرسول الله صلي الله عليه وسلم ، فأومأ بأصبعه إلي فيه ، فقال : ( اكتب فوالذي نفسي بيده ما يخرج منه إلا حق ) . مسند احمد ، الإمام احمد بن حنبل ، ج ۲ ، ص ۱۹۲ و سنن أبي داود ، ابن الأشعث السجستاني ، ج ۲ ، ص ۱۷۶ و سنن الدارمي ، عبد الله بن بهرام الدارمي ، ج ۱ ، ص ۱۲۵ و تحفة الأحوذي ، المباركفوري ، ج ۷ ، ص ۳۵۷ و تفسير ابن كثير ، ابن كثير ، ج ۴ ، ص ۲۶۴ و وسائل الشيعة (آل البيت) ، الحر العاملي ، ج ۱ ، ص مقدمة التحقيق ۷ و تذكرة الفقهاء (ط.ج) ، العلامة الحلي ، ج ۱ ، ص مقدمة التحقيق ۱۴ . عبد الله بن عمرو عاص مي گويد : من سخنان پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم را مي نوشتم ، قريش نهي كردند و گفتند : " تو چرا همهء سخنان پيامبر را مي نويسي ؟ پيغمبر بشري است همانند ديگران ، غضبناك و عصباني مي شود ، از حال عادي بيرون مي رود و سخناني بيان مي كند كه قطعاً سخنان نادرستي است . عبد الله بن عمرو عاص مي گويد : من ننوشتم تا خدمت نبي مكرم اسلام صلي الله عليه و آله و سلم رسيدم و قضايا را براي حضرت نقل كردم . حضرت به دو لب هاي خودش اشاره كردند و فرمودند" : قسم به خدايي كه جان من پيغمبر در قبضهء قدرت او است ، از اين دو لب من جز حق صادر نمي شود . حاكم نيشابوري بعد از نقل حديث مي گويد : هذا حديث صحيح الاسناد أصل في نسخ الحديث عن رسول الله صلي الله عليه وآله ولم يخرجاه . المستدرك ، الحاكم النيسابوري ، ج ۱ ، ص ۱۰۴ . ذهبي نيز در حاشيه مستدرك اين حديث را صحيح دانسته است . الباني كه ايدئوژيك وهابي ها است و به تعبير بن باز امام الحديث است ، اين روايت را در سلسلة الأحاديث الصيحيحة ، ج۴ ، ص۴۵ ،چاپ مكتبة المعارف ، رياض عربستان ، آورده است . و مي گويد كه روايت صحيح است . ۲. عن جده عبد الله بن عمرو بن العاصي قال قلت يا رسول الله اني أسمع منك أشياء أفأكتبها قال نعم قلت في الغضب والرضا قال نعم فاني لا أقول فيهما الا حقا . مسند احمد ، الإمام احمد بن حنبل ، ج ۲ ، ص ۲۱۵ المعجم الأوسط ، الطبراني ، ج ۲ ، ص ۱۵۳ الحد الفاصل ، الرامهرمزي ، ص ۳۶۴ . عبد الله بن عمرو عاص مي گويد به پيامبر گفتم : اي رسول خدا ! من هر چه از شما مي شنوم مي توانم بنويسم ؟ حضرت فرمودند : بلي . سؤال كردم : چه در حال غضب و چه در حالت عادي ؟ حضرت فرمود : بلي ؛ زيرا من سخني غير از نمي گويم . ۳. عن أبي هريرة عن رسول الله صلي الله عليه وسلم أنه قال إني لا أقول الا حقا قال بعض أصحابه فإنك تداعبنا يا رسول الله فقال إني لا أقول الا حقا . مسند احمد ، الإمام احمد بن حنبل ، ج ۲ ، ص ۳۴۰ و سبل السلام ، محمد بن اسماعيل الكحلاني ، ج ۴ ، ص ۱۹۶ و سنن الترمذي ، الترمذي ، ج ۳ ، ص ۲۴۱ و السنن الكبري ، البيهقي ، ج ۱۰ ، ص ۲۴۸ و مجمع الزوائد ، الهيثمي ، ج ۹ ، ص ۱۷ و فتح الباري ، ابن حجر ، ج ۱۰ ، ص ۴۳۶ و عمدة القاري ، العيني ، ج ۲۲ ، ص ۱۶۹ و تحفة الأحوذي ، المباركفوري ، ج ۶ ، ص ۱۰۸ و الأدب المفرد ، البخاري ، ص ۶۶ و الشمائل المحمدية ، الترمذي ، ص ۱۳۰ و المعجم الأوسط ، الطبراني ، ج ۸ ، ص ۳۰۵ و معرفة السنن والآثار ، البيهقي ، ج ۷ ، ص ۴۴۷ و الأذكار النووية ، يحيي بن شرف النووي ، ص ۳۲۶ و تفسير ابن كثير ، ابن كثير ، ج ۴ ، ص ۲۶۵ و الدر المنثور ، جلال الدين السيوطي ، ج ۶ ، ص ۱۲۲ و تاريخ مدينة دمشق ، ابن عساكر ، ج ۴ ، ص ۳۵ - ۳۶ و البداية والنهاية ، ابن كثير ، ج ۶ ، ص ۵۴ و إمتاع الأسماع ، المقريزي ، ج ۲ ، ص ۲۵۳ و ... . ابوهريره مي گويد كه پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم فرمود " من چيزي جز حق نمي گويم " بعضي از اصحاب سؤال كردند : تو با ما شوخي و مزاح هم مي كني ، آيا در مزاح كردن هم حق مي گويي ؟ حضرت فرمود : حتي در هنگام مزاح كردن هم چيزي جز حق نمي گويم . يعني حتي مزاح و شوخي هاي نبي مكرم هم بايد براي همه الگو باشد . در مسائل شوخي و مزاح هم از آن روش نبي مكرم تجاوز نكنند . ترمزي وقتي اين حديث را نقل مي كند ، مي گويد : هذا حديث حسن . هيثمي هم در مجمع الزوائد روايت را نقل مي كند و مي گويد : اسناده حسن . ۴. إن عيني تنامان ولا ينام قلبي . صحيح البخاري ، البخاري ، ج ۲ ، ص ۴۸ و ج ۲ ، ص ۲۵۳ و ج ۴ ، ص ۱۶۸ و صحيح مسلم ، مسلم النيسابوري ، ج ۲ ، ص ۱۶۶ . چشمان من به خواب مي روند ؛ ولي قلب من به هيچ وجهي خواب نمي رود . ۵ . إنا معشر الأنبياء تنام أعيننا ولا تنام قلوبنا . ما پيامبران ، چشمان مان مي خوابد ؛ اما قلب مان بيدار است . ابن سعد، الطبقات الكبري ج۱: ص۸۲، دار إحياء التراث العربي ـ بيروت ـ لبنان. الباني از ليدرهاي وهابيت كه از او به عنوان بخاري دوران نام مي برند ، اين روايت را در سلسلهء روايات صحيحه آورده است . الألباني، سلسلة الأحاديث الصحيحة ج۴: ص۲۸۱، ح۱۷۰۵ـ مكتبة المعارف ـ الرياض ۶ . إني لست كأحدكم ، إنه تنام عيناي ولا ينام قلبي . أبو بكر الرازي الجصاص، أحكام القرآن ج۲ : ص۴۱۷ـ ۴۱۸، ط۱ـ دار الكتب العلمية ـ بيروت. مناوي از مفسرين بنام اهل سنت در تعليقه بر اين روايات مي گويد : بل هي [القلوب] دائمة اليقظة لا يعتريها غفلة ولا يتطرّق إليها شائبة نوم لمنعه من إشراق الأنوار الإلهية الموجبة لفيض المطالب السنية عليها ؛ ولذا كانت رؤياهم وحياً . فيض القدير ، المناوي، ج۲ : ص۵۵۱، ط۱ـ المكتبة التجارية الكبري ـ مصر. قسطلاني ، يكي از شارحين صحيح بخاري مي گويد : وقد استدل بعض الأئمة علي عصمتهم من الصغائر في المسير الي امتثال افعالهم واتباع آثارهم مطلقا و جمهور الفقهاء علي ذلك من اصحاب مالك والشافعي وأبي حنيفة من غير التزام قرينة بل مطلقا عند بعضهم . المواهب اللدنية ، ج۹ ، ص۴_ ۸ . ... تمام علماي ما از مالكي ها ، شافعي ، حنفي ها اتفاق نظر دارند كه پيامبر اكرم و پيامبران از هر گونه لغزش كاملاً مصون هستند . در جايي ديگر مي فرمايد : أنه معصوم من الذنوب كبيرها و صغيرها وعمدها وسهوها وكذالك الأنبياء همان ، ج۷ ، ص۳۲۷ . پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم از تمامي گناهان ؛ چه كبيره ، چه صغيره ، چه عمدي و چه سهوي معصوم هستند . همچنين بقيه انبياء وعلامه زرقاني از بزرگان اهل سنت ، مي گويد : انه معصوم من الذنوب بعد النبوة وقبلها صغيرها وكبيرها ، عمدها وسهوها علي الأصح في ظاهره وباطنه . پيغمبر اكرم معصوم است از هر گونه گناه ؛ چه قبل از نبوت ، چه بعد از آن ، چه گناه عمدي ، چه سهوي ، چه در ظاهر و چه در باطن . بعد نقل مي كند : وقال السبكي اجمعت الأمة علي عصمة الأنبياء في ما يتعلق بالتبليغ و غيره من الكبائر والصغائر الخطة والمداومة علي الصغائر ففي صغائر لا تحط من رتبتهم خلاف . همان . انبياء از هر گونه لغزش معصوم هستند ؛ چه در مسائل تبلغي ، چه در غير آن ، چه صغيره ، چه كبيره ، چه صغيره اي كه قابل استمداد باشد يا نباشد . در كتاب الشرح الميسر علي الفقهين در ص۳۹ صراحت دارد كه نبي مكرم صلي الله عليه و آله و سلم از هر گونه گناه و لغزش در امان بوده و عصمت داشته است . آقاي مقريزي در كتاب امتاع الأسماع همين مطلب را دارد . جناب آقاي قاضي عياض در كتاب الشفاء في تعريف حقوق المصطفي ج۲ ، ص۱۹۳ چاپ دار الأرقم بيروت ، همين تعبير را دارد . قرطبي در كتاب تفسيرش ، ج۱ ، ص ۳۴۹ مي گويد : وقال جمهور من الفقهاء من أصحاب مالك وأبي حنيفة والشافعي : إنهم معصومون من الصغائر كلها كعصمتهم من الكبائر أجمعها ، لأنا أمرنا باتباعهم في أفعالهم وآثارهم وسيرهم أمرا مطلقا من غير التزام قرينة ، فلو جوزنا عليهم الصغائر لم يمكن الاقتداء بهم . تفسير القرطبي ، القرطبي ، ج ۱ ، ص ۳۰۸ . تمام فقهاي مالكي ، حنفي و شافعي متفق القول هستند كه انبياء از هر گونه گناه ، چه از صغائير و چه از غير صغائر ، معصوم هستند ؛ چون خداي عالم به ما دستور داده است از اين ها تبعيت كنيم ؛ هم در افعال شان و هم در گفتارشان و هم در سيره وبرخوردشان به صورت امر مطلق . اگر انجام صغائر براي آن ها جايز باشد ، اقتدا كردن به آن ها ممكن نيست ... . در نتيجه پيامبر اسلام و تمامي پيامبران و ائمه عليهم السلام معصوم مطلق هستند . موفق باشيد گروه پاسخ به شبهات مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج) | ||